1 | วัตถุ 10 ประการ ที่ผิดจากพระธรรมวินัย ซึ่งภิกษุชาววัชชีได้ตั้งขึ้นหลังจากพุทธ-ปรินิพพาน แล้ว 100 ปี (นิทานกถา) 80/4/10 80/9/11 |
2 | หลังจากการสังคายนาครั้งที่ 2 แล้ว พวกวัชชีบุตรได้แยกไปตั้งตระกูลอาจารย์ชื่อว่า มหาสังฆิกะขึ้น และได้มีนิกายแตกออกไปอีก 5 นิกาย. ของเถรวาทก็มีการแตกออกไป 11 นิกาย รวมเป็น 18 นิกาย ภายใน พ.ศ. 200 (นิทานกถา) 80/5/9 80/9/6 |
3 | แผนผังแสดงนิกายสงฆ์ ในศตวรรษที่ 3 , ภิกษุวัชชี ได้แยกไปทำการร้อยกรองพระธรรมวินัย เรียกว่า " มหาสังคีติ" ซึ่งได้แต่งพระสูตรให้เป็นอย่างอื่น ทำลายอรรถและธรรมอันเป็นของเดิม (นิทานกถา) 80/8-1580/8-15 80/11-15 |
4 | พระเจ้าอโศกทรงชำระพระศาสนา นำเดียรถีย์ 60,000 ซึ่งปลอมบวชออกไปจากศาสนา พระโมคคัลลีบุตรติสสเถระได้คัดเลือกภิกษุผู้ทรงไตรปิฎกแตกฉานในปฏิสัมภิทาญาณ จำนวน 1,000 รูป ในจำนวนภิกษุ 6 ล้านรูป ทำสังคายนาครั้งที่ 3 (นิทานกถา) 80/15/5 80/15/18 |
5 | สัจฉิถัตถะ คือ อรรถอันเป็นจริง , ปรมัตถะ คือ อรรถอย่างยิ่ง (อ.ปุคลกถา) 80/22/5 80/3/3 |
6 | กถา คือ ถ้อยคำ ของพระพุทธเจ้าทั้งหลายมี 2 คือ สมมติกถา และปรมัตถกถาคำว่า สัตว์ บุคคล เทวดา พรหม เป็นต้น ชื่อว่า สมมติกถา คำว่า อนิจจัง ทุกขังอนัตตา ขันธ์ อายตนะ เป็นต้น ชื่อว่า ปรมัตถกถา แม้เทศนาก็มี 2 เหมือนกัน.(อ.ปุคลกถา) 80/219/2 80/171/9 |
7 | พระอริยะทั้งหลายย่อมไม่ไปสู่พระนิพพานสิ้น 2 ครั้ง ด้วยมรรคหนึ่ง เพราะว่ากิเลสเหล่าใดอันมรรคใดละได้แล้ว ไม่พึงละกิเลสเหล่านั้นด้วยมรรคนั้นอีก..(อ.ปริหานิกถา) 80/276/6 80/214/13 |
8 | การอยู่ประพฤติพรหมจรรย์มี 2 อย่าง คือ การเจริญมรรค การบรรพชา, การบรรพชาย่อมไม่มีในเทพทั้งหลาย ส่วนการเจริญมรรค เว้นอสัญญีสัตว์แล้ว การเจริญมรรค ท่านไม่ปฏิเสธในเทพทั้งหลายที่เหลือ. (อ.พรหมจริยกถา) 80/297/3 80/231/3 |
9 | [๔๔๖-๔๘๙] คำซักถามเกี่ยวกับการปล่อยอสุจิของพระอรหันต์ (ปรูปหารกถา) 80/438/3 80/338/4 |
10 | [๔๙๐-๕๒๑] คำซักถามเกี่ยวกับ ความไม่รู้ของพระอรหันต์มีอยู่ หรือ ?.(อัญญาณกถา) 80/459/2 80/353/3 |
11 | [๕๒๒-๕๔๖] คำซักถามเกี่ยวกับ ความสงสัยของพระอรหันต์ มีอยู่หรือ ?.(กังขากถา) 80/474/2 80/364/3 |
12 | [๕๔๗-๕๗๔] การแนะนำของผู้อื่น สำหรับพระอรหันต์ มีอยู่หรือ ?.(ปรวิตารณากถา) 80/487/2 80/373/9 |
13 | [๖๒๘] " เราไม่พิจารณาเห็นธรรมอื่น แม้สักอย่างหนึ่ง ที่เปลี่ยนแปลงไปเร็วเหมือนจิตเลย แม้การเปรียบเทียบว่าจิตได้เปลี่ยนแปลงไปเร็วเพียงไร ก็ทำได้ไม่ง่าย เลยทีเดียว" (จิตตฐิติกถา) 80/524/1 80/400/15 |
14 | อสัญญีสัตว์ทั้งหลาย ขณะเกิดก็ดี ขณะตั้งอยู่ก็ดี ขณะจุติก็ดี ไม่มีสัญญาเกิดเลย.(อ.อสัญญกถา) 80/666/16 80/508/15 |
15 | [๘๖๗-๘๗๒] คำซักถามเกี่ยวกับ คฤหัสถ์พึงเป็นพระอรหันต์ได้ หรือ ?.(คิหิสสอรหาติกถา) 80/676/3 80/515/4 |
16 | ผู้ใดมีธรรมอันประดับแล้ว สงบแล้ว มีตนฝึกแล้ว เป็นผู้เที่ยง เป็นพรหมจารี ละอาชญาในสัตว์ทั้งปวงแล้ว พึงประพฤติธรรมเสมอ เรากล่าวว่า ผู้นั้น เป็นพราหมณ์เป็นสมณะ เป็นภิกษุ (อ.คิหิสสอรหาติกถา) 80/679/15 80/518/7 |
17 | คำว่า โพธิ เป็นชื่อของมัคคญาณ 4 บ้าง เป็นชื่อของสัพพัญญุตญาณบ้าง.(อ.โพธิยา พุทโธติกกถา) 80/720/4 80/548/16 |
18 | [๙๕๖-๙๖๘] คำว่าซักถามเกี่ยวกับ ผู้ประกอบด้วยลักษณะเป็นพระโพธิสัตว์ หรือ ? (ลักขณกถา) 80/724/2 80/552/3 |
19 | คำว่า นิยาม คือ ทางอันแน่นอนก็ดี พรหมจรรย์ก็ดี เป็นชื่อของอริยมรรค..(อ.นิยาโมกกันติกถา) 80/738/14 80/563/6 |
20 | คำว่า วิมุตติญาณ เป็นชื่อของญาณทั้ง 4 คือ วิปัสสนา มรรค ผล และปัจจเวก-ขณญาณ (อ.วิมุตตกถา) 80/764/4 80/583/19 |