| 1 | ช้างกตัญญู (อ.มาตุโปสกชาดก) 60/4/12 60/4/14 |
| 2 | ในครั้งปฐมโพธิกาล พระพุทธเจ้าไม่มีอุปัฏฐากประจำตลอด 20 ปี.(อ.ชุณหชาดก) 60/14/16 60/14/2 |
| 3 | ทรงปรารภพระเทวทัต ถูกแผ่นดินสูบ ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์เป็นธรรมเทพบุตรในวันเพ็ญอันเป็นวันอุโบสถ จะทรงรถทิพย์แวดล้อมด้วยหมู่เทวอัปสร ชวนหมู่ชนให้ประพฤติกุศลกรรมบถ 10 เทวทัตเป็นอธรรมเทพบุตร เที่ยวชักชวนหมู่ชนให้ประพฤติอกุศล ทั้งสองขบวนมาพบกันในอากาศ อธรรมเทพบุตรไม่ยอมให้ทางแก่ธรรมเทพบุตร แต่จะรบ ดังนั้นธรรมเทพบุตรจึงยอมที่จะหลีกทางให้ ทันใดนั้นอธรรมเทพบุตรก็ตกจากรถ ลงสู่อเวจีมหานรก. (อ.ธรรมเทวปุตตชาดก) 60/25/2 60/23/17 |
| 4 | [๑๕๓๔] เทวดาไม่แก่เหมือนมนุษย์ เส้นเอ็นในร่างกายไม่มี ผิวพรรณผุดผ่อง และโภคสมบัติก็ไพบูลย์ (อุทยชาดก) 60/33/1 60/30/19 |
| 5 | คนบางคนไปเกิดเป็นเทวดาแล้ว กว่าจะระลึกถึงภพก่อนของตนก็ล่วงเวลาไป 700 ปี มนุษย์ ก็มี (อ.อุทยชาดก) 60/37/3 60/34/17 |
| 6 | ในหมู่มนุษย์ ความเสื่อมถอยทางรูป เป็นประจักษ์พยานว่าเกิดมานานแล้ว ในหมู่ทวยเทพ รูปสมบัติที่ยิ่งขึ้น และบริวารสมบัติที่มากขึ้น เป็นประจักษ์พยานว่าเกิดมานานแล้ว (อ.อุทยชาดก) 60/44/7 60/40/21 |
| 7 | ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ขึ้นชื่อว่ากิเลส เป็นของเล็กน้อยไม่มีเลย ธรรมดาว่าภิกษุต้องข่มกิเลสที่เกิดแล้วๆ เสีย (อ.ปานียชาดก) 60/53/19 60/49/13 |
| 8 | พระปัจเจกโพธิสัตว์ 5 องค์ อาศัยความรังเกียจบาปแม้เล็กน้อยแล้ว บรรลุปัจเจก-โพธิญาณ (อ.ปานียชาดก) 60/54/5 60/49/17 |
| 9 | กามทั้งหลาย มีรสอร่อยน้อย ทุกข์อื่นยิ่งไปกว่ากามไม่มี (อ.ปานียชาดก) 60/60/20 60/55/25 |
| 10 | ทรงปรารภการออกมหาภิเนษกรมณ์ ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์เป็นพระราชโอรสของพระเจ้าสัพพทัต ทรงพระนามว่า ยุธัญชยะได้เห็นหยาดน้ำค้างตามยอดหญ้าและใยแมลงมุม เมื่อพระอาทิตย์ขึ้นก็ตกหายสู่แผ่นดินหมด ทรงสลดพระทัยขออนุญาตพระราชาออกบวชกับน้องชาย มีพรหมโลกเป็นที่ไปในเบื้องหน้า.(อ.ยุธัญชัยชาดก) 60/64/11 60/59/2 |
| 11 | [๑๕๖๖-๑๕๗๖] ผู้มีปัญญาย่อมไม่เศร้าโศกถึงคนที่ตายไปแล้ว (ทสรถชาดก) 60/72/9 60/66/9 |
| 12 | ทรงปรารภกุฎุมพี ผู้บิดาที่ตายแล้วคนหนึ่ง ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์เป็นพระราม-บัณฑิต เข้าอยู่ป่ากับพระลักขณกุมาร และพระนางสีดาเทวี ตามคำสั่งของพระราชบิดา พอพระราชบิดาสวรรคตแล้ว ภรตกุมารไปทูลเชิญให้ครองราชย์พระโพธิสัตว์จึงส่งฉลองพระบาทมาครองราชสมบัติก่อน 3 ปี จากนั้นพระโพธิ-สัตว์จึงมาครองราชย์ถึง 16,000 ปี (อ.ทสรถชาดก) 60/74/5 60/68/5 |
| 13 | [๑๕๗๗-๑๕๘๗] พระราชาผู้มีศีลาจารวัตรที่ดีงาม (สังวรชาดก) 60/85/3 60/78/14 |
| 14 | เมื่อพระเจ้าพาราณสีใกล้จะสวรรคตได้สั่งพวกอำมาตย์ให้ยกราชสมบัติให้แก่โอรสองค์ใดที่เป็นที่ยึดเหนี่ยว น้ำใจของประชาชน (อ.สังวรชาดก) 60/88/11 60/82/25 |
| 15 | ทรงปรารภพระปัญญาบารมี ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์แม้ตาบอดก็เป็นต้นหน นำเรือกลับจากทะเลที่มีทรัพย์มาก และทะเลที่เป็นดังเหว ให้ถึงฝั่งโดยปลอดภัย ด้วยการทำสัจจกิริยา (อ.สุปปารกชาดก) 60/97/4 60/91/5 |
| 16 | [๑๖๑๑] ไฟกินเปรียง ช้างสาร งูเห่า พระเจ้าแผ่นดินผู้ได้มูรธาภิเษก หญิงทุกคน ทั้ง 5 สิ่งนี้รู้ได้ยากพึงคบหาด้วยความระมัดระวังเป็นนิตย์ (จุลลกุณาลชาดก) 60/107/21 60/101/16 |
| 17 | [๑๖๑๒] หญิง 5 จำพวก ไม่ควรคบหา คือ หญิงที่งามเกินไป หญิงแพศยา หญิงชำนาญการฟ้อนการขับ เมียผู้อื่น หญิงที่เห็นแก่ทรัพย์ (จุลลกุณาลชาดก) 60/108/3 60/101/20 |
| 18 | โภชนะมีความคุ้นเคยกันเป็นยอดเยี่ยม เพราะแม้มาตรว่าจะเป็นข้าวตัง ข้าวปลายเกรียน ที่คนคุ้นเคยกันให้ ก็ย่อมมีรสอร่อย (อ.ภัททสาลชาดก) 60/112/2 60/104/26 |
| 19 | พระศาสดาตรัสแก่พระเจ้าปเสนทิโกศล ให้ถือโคตรของบิดาเป็นประมาณ..(อ.ภัททสาลชาดก) 60/116/9 60/109/7 |
| 20 | พันธุลเสนาบดี ฆ่าพวกเจ้าลิจฉวี 500 ด้วยลูกศรดอกเดียว (อ.ภัททสาลชาดก) 60/118/9 60/111/5 |
| 21 | พระเจ้าวิฏฏุภะ ฆ่าพวกเจ้าศากยะทั้งหมด ตั้งแต่เด็กที่กำลังดื่มนม เพราะกรรมที่หมู่ศากยราช โปรยยาพิษลงในแม่น้ำ (อ.ภัททสาลชาดก) 60/122/15 60/115/10 |
| 22 | บอกเทวดาก่อนตัดต้นไม้ (อ.ภัททสาลชาดก) 60/124/4 60/116/18 |
| 23 | เมื่อตัดต้นไม้แล้วให้เชื้อเชิญเทวดามาอยู่บ้านด้วย (อ.ภัททสาลชาดก) 60/126/9 60/118/24 |
| 24 | สกุลอุปัฏฐากพระเทวทัต 500 ตระกูล พากันไปเกิดในอเวจีนรก .(อ.สมุททวาณิชชาดก) 60/134/9 60/126/14 |
| 25 | พวกเทวดาประจำเกาะโกรธมนุษย์ที่ถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ แล้วไม่กลบ ทำเกาะให้สกปรก (อ.สมุททวาณิชชาดก) 60/136/20 60/128/24 |
| 26 | สึนามิในพระไตรปิฎก (อ.สมุททวาณิชชาดก) 60/141/8 60/133/5 |
| 27 | [๑๖๔๒] " เมื่อยังระลึกถึงกามอยู่ตราบใด ก็ไม่ได้ความอิ่มใจด้วยตราบนั้น ชนเหล่าใดบริบูรณ์ด้วยปัญญา มีกายและใจหลีกเว้นจากกามทั้งหลาย เห็นโทษด้วยญาณ ชนเหล่านั้นแล ชื่อว่าเป็นผู้อิ่ม" (กามชาดก) 60/145/3 60/136/22 |
| 28 | [๑๖๔๙-๑๖๖๐] เหตุที่จะทำให้จิตเดือดร้อน มีอยู่ 10 ประการ (ชนสันธชาดก) 60/159/3 60/150/12 |
| 29 | ทรงปรารภพระเจ้าปเสนทิโกศล ทรงมัวเมาในอิสริยยศ หมกมุ่นในสุขที่เกิดแต่กิเลส ไม่ปรารถนาจะตัดสินคดี แม้การบำรุงพระพุทธเจ้าก็ทรงลืม เมื่อพระองค์มาเข้าเฝ้า พระศาสดาจึงทรงโอวาท ว่าพระราชาควรประพฤติธรรม ไม่ควรประมาท ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์ เป็นพระเจ้าชนสันธราช ไม่มีอาจารย์ยังโอวาทประชาชนให้อยู่ในธรรมตามความรู้ของตน นำทางไปสู่สวรรค์ (อ.ชนสันธชาดก) 60/161/2 60/152/8 |
| 30 | [๑๖๖๑-๑๖๗๒] คราวที่สุนัขดำกินคน 10 จำพวก (มหากัณหชาดก) 60/168/3 60/158/18 |
| 31 | ทรงปรารภการบำเพ็ญประโยชน์ต่อโลก ในครั้งศาสนาของพระกัสสปพุทธเจ้ากำลังเสื่อมโทรมลง ภิกษุทั้งหลายคบภิกษุณีมีบุตร และธิดา ฝ่ายอุบาสก อุบาสิกาพราหมณ์ ต่างละธรรมของตน พระโพธิสัตว์เป็นท้าวสักกะเห็นมนุษย์พากันไปสู่อบายเป็นอันมาก จึงให้มาตลีเทพแปลงเป็นสุนัขดำใหญ่ พระองค์แปลงเป็นนาย-พรานคอยจับเชือกล่ามสุนัขไว้ แล้วประกาศบุคคลที่สุนัขนี้จะกิน ทำศาสนาให้รุ่งเรืองขึ้นไปอีกพันปี (อ.มหากัณหชาดก) 60/170/12 60/160/20 |
| 32 | [๑๖๘๒] " คนตระหนี่เหนียวแน่น มักบริภาษสมณพราหมณ์ ทอดทิ้งร่างกายไว้ในโลกนี้ตายแล้วย่อมไปสู่นรก" (โกสิยชาดก) 60/181/15 60/171/5 |
| 33 | [๑๖๙๖] นักปราชญ์ ทั้งหลายย่อมแทงตลอด ซึ่งเนื้อความแห่งปัญหาอัน ลึกซึ้งละเอียด ด้วยคำสุภาษิต (เมณฑกปัญหาชาดก) 60/185/1 60/173/25 |
| 34 | ทรงปรารภนางจิญจมาณวิกา ตรัสอดีตนางเป็นอัครมเหสีของพระเจ้าพรหมทัตได้ใส่ความพระโพธิสัตว์ซึ่งเป็นปทุมกุมาร. พระราชาจึงสั่งให้จับปทุมกุมาร โยนลงเหว แต่ด้วยเมตตาภาวนาของปทุมกุมาร เทวดาจึงรับไว้แล้วนำไปอยู่เมืองนาค 1 ปี แล้วกลับมาเมืองมนุษย์บวชเป็นดาบสอยู่หิมวันตประเทศ เมื่อพระราชารู้ข่าวจากนายพรานว่า ปทุมกุมารบวชเป็นดาบสจึงเสด็จมาหาพระโพธิสัตว์ๆได้ถวายโอวาทแด่พระราชา และจะไม่ไปรับราชสมบัติ พระราชาจึงเสด็จกลับและสั่งให้จับพระอัครมเหสีโยนลงเหว. (อ.มหาปทุมชาดก) 60/189/2 60/177/14 |
| 35 | [๑๗๑๓-๑๗๒๔] ลักษณะของผู้เป็นมิตร และมิใช่มิตร (มิตตามิตตชาดก) 60/203/3 60/190/15 |
| 36 | [๑๗๓๒] " บุรุษพึงรู้แจ้งธรรมจากผู้ใด เป็นกษัตริย์ก็ตาม เป็นพราหมณ์ก็ตาม เป็นเป็นแพศย์ก็ตาม เป็นศูทรก็ตาม เป็นคนจัณฑาลก็ตาม คนเทหยักเยื่อก็ตาม ผู้นั้นก็จัดเป็นคนสูงสุดของบุรุษนั้น" (อัมพชาดก) 60/211/14 60/199/12 |
| 37 | ทรงปรารภ พระเทวทัตบอกคืนอาจารย์ว่า เราจักเป็นพระพุทธเจ้า พระสมณ-โคดมมิใช่อาจารย์ จึงถึงความพินาศ ตรัสอดีต พระเทวทัตเป็นมาณพมาขอเรียนมนตร์ที่จะทำให้มะม่วงมีผลในเวลามิใช่ฤดูกาลจากพระโพธิสัตว์ซึ่งเป็นคนจัณฑาล ครั้นได้มนตร์แล้วเขาไปแสดงกำลังแห่งมนตร์ต่อพระราชา ได้ทรัพย์เป็นอันมากแล้ว โกหกพระราชาว่าเรียนมนตร์จากอาจารย์ทิศาปาโมกข์ มนตร์ของเขาจึงเสื่อม(อ.อัมพชาดก) 60/213/6 60/200/16 |
| 38 | ทรงปรารภการทะเลาะกันของพระญาติ ตรัสอดีตการจองเวรกันของหมีกับเทวดาผู้สิงอยู่ต้นตะคร้อ หมีหลอกให้ช่างไม้ตัดต้นตะคร้อทำกงรถ เทวดาบอกช่างไม้ให้เอาหนังคอหมีหุ้มกงรถ (อ.ผันทนชาดก) 60/225/2 60/212/5 |
| 39 | [๑๗๕๙] " ถ้ามีจิตเลื่อมใสรักใคร่กัน ถึงแม้จะอยู่คนละฝั่งสมุทร ก็เหมือนอยู่ใกล้ชิดกัน ถ้ามีจิตคิดประทุษร้ายกัน ถึงแม้จะอยู่ใกล้ชิดกัน ก็เหมือนกับอยู่กันคนละฝั่งสมุทร" (ชวนหังสชาดก) 60/232/15 60/218/21 |
| 40 | เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกในข้อนั้น อย่างนี้ว่า พวกเราต้องละความกระหายด้วยอำนาจความกำหนัดในกามทั้งหลาย ที่บังเกิดแล้วเสียให้ได้ อนึ่งจิตของพวกเราต้องไม่ตั้งยึดความกระหายด้วยอำนาจความกำหนัดในกามทั้งหลายไว้เลย พวกเราต้องเป็นผู้ไม่ประมาท (อ.ชวนหังสชาดก) 60/234/18 60/220/12 |
| 41 | ความเร็วของชวนหงส์ (อ.ชวนหังสชาดก) 60/237/11 60/222/25 |
| 42 | [๑๗๗๐-๑๗๗๖] สุราเป็นพิษของพรหมจรรย์ หญิงเป็นเหวของพรหมจรรย์ ลาภ สรรเสริญสักการะ และการบูชาในตระกูลหนึ่งๆ เป็นเปือกตมของพรหมจรรย์ พระราชาเป็นอสรพิษของพรหมจรรย์ (จุลลนารทกัสสปชาดก) 60/246/3 60/230/23 |
| 43 | ที่เรียกว่า สาวเทื้อนั้น จะอ้วนหรือผอมก็ตาม คงเรียกว่า สาวเทื้อได้ เพราะหนาไปด้วยราคะประกอบด้วยกามคุณ 5 ประการ (อ.จุลลนารทกัสสปชาดก) 60/248/21 60/233/9 |
| 44 | [๑๗๗๙] ผู้ใดพึงเปลื้องทุกข์ ของบุคคลผู้เกิดทุกข์ได้ส่วนเดียวโดยธรรม พึงบอกเล่าแก่ผู้นั้นได้โดยแท้(ทูตชาดก) 60/255/11 60/239/16 |
| 45 | ทรงปรารภการสรรเสริญปัญญาของพระองค์ ตรัสอดีตความฉลาดในอุบายของพระโพธิสัตว์ ครั้งเป็นมาณพเรียนศิลปะจบแล้ว เที่ยวขอทรัพย์เพื่อบูชาอาจารย์ได้ทอง 7 ลิ่ม แต่ทองนั้น ตกน้ำในขณะข้ามแม่น้ำ จึงเอายัญและสายสิญจน์วงรอบ นั่งอดอาหาร 7 วัน รอจนกว่าพระราชาเสด็จมาถาม จึงค่อยขอต่อพระราชา (อ.ทูตชาดก) 60/257/10 60/241/12 |
| 46 | เจดีย์มี 3 คือ ธาตุเจดีย์ บริโภคเจดีย์ อุทเทสิกเจดีย์ (อ.กาลิงคโพธิชาดก) 60/267/14 60/250/8 |
| 47 | พระเจ้าจักรพรรดิ กาลิงคราช ทรงครองราชสมบัติตลอดห้องจักรวาล แต่ไม่สามารถทรงช้างมงคลเหาะผ่านเหนือ บริเวณมหาโพธิมณฑลอันเกิดแต่สะดือแผ่นดินได้. (อ.กาลิงคโพธิชาดก) 60/273/1 60/255/4 |
| 48 | [๑๘๑๙] " นักปราชญ์ย่อมแนะนำสิ่งที่ควรแนะนำ ย่อมไม่ชักชวนในสิ่งที่ไม่ใช่ธุระ การแนะนำดีเป็นความดีของนักปราชญ์นั้นๆผู้อื่นกล่าวชอบก็ไม่โกรธย่อมรู้จักวินัย การสมาคมคบหากันกับนักปราชญ์ นั้นเป็นความดี " (อกิตติชาดก) 60/282/9 60/264/1 |
| 49 | พระโพธิสัตว์เกิดในตระกูลพราหมณ์มหาศาล มีทรัพย์ 80 โกฏิ ปรารถนาออกบวชจึงเที่ยวตีกลองประกาศ ให้ผู้ต้องการทรัพย์ให้พากันไปสู่เรือนของท่านอกิตติบัณ-ฑิต เมื่อบริจาคตลอด 7 วัน ทรัพย์ยังไม่หมด จึงเปิดเรือนแล้วประกาศว่า เราให้หมดเลย เชิญขนไปเถิด แล้วทิ้งเรือนไปบวชเป็นดาบส. (อ.อกิตติชาดก) 60/284/17 60/266/2 |
| 50 | อุบาสกชาวโกกาลิกรัฐ ไล่พระโกกาลิกะออกจากวัด เพราะท่านเป็นเหตุทำให้พระอัครสาวกหลีกไปจากวัดนั้น พระโกกาลิกะเดินทางไปเชตวัน ด่าพระอัคร-สาวกแล้วตายไปตกปทุมนรก. (อ.ตักการิยชาดก) 60/298/12 60/279/3 |
| 51 | ที่มาของหุ่นไล่กา (อ.รุรุมิคชาดก) 60/326/11 60/306/2 |
| 52 | ธรรมโฆสกป่าวร้อง การแสดงยมกปาฏิหาริย์ ที่เมืองสาวัตถี แต่ด้วยเทวานุภาพได้เป็นประหนึ่งว่า ยืนป่าวร้องที่ประตูชมพูทวีปทั้งสิ้น ผู้ต้องการจะไปดู ก็ถึงเมืองสาวัตถี ขณะที่คิด (อ.สรภชาดก) 60/333/11 60/311/25 |
| 53 | พระโพธิสัตว์ เป็นพญาละมั่ง ช่วยพระราชาให้ขึ้นจากเหวลึก 60 ศอกได้ และให้โอวาทแก่พระราชาให้ดำรงในศีล 5 (อ.สรภชาดก) 60/337/16 60/315/25 |
| 54 | [๑๘๗๗-๑๘๗๘] การให้กู้หนี้ การเปลื้องหนี้ วิธีฝังขุมทรัพย์ ของพญานก-แขกเต้าเลี้ยงพ่อแม่(สาลิทารชาดก) 60/350/6 60/327/5 |
| 55 | ทรงปรารภพระมารดา ของพระราหุล ตรัสอดีต พระโพธิสัตว์เป็นกินนร ชื่อ จันทะ มารดาราหุลเป็นกินนรี ชื่อ จันทา เมื่อพระเจ้าพาราณสี เสด็จท่องเที่ยวเข้าสู่ป่าหิมพานต์ ได้มีจิตปฏิพัทธ์ในกินรี จึงยิงกินนรด้วยลูกศรให้สลบไป นางกินนรีได้ร่ำไห้ด่าว่าพระราชาจนหมดความต้องการในนางแล้วหลีกไป ท้าวสักกะแปลงเป็นพราหมณ์มาทำแผลของกินนรให้หาย ทั้งคู่จึงกลับไปสู่จันทบรรพต .(อ.จันทกินนรชาดก) 60/364/3 60/340/2 |
| 56 | ทรงปรารภอุบาสกมิตตคันถกะ อาศัยภรรยาของตน ทำไมตรีกับคนทั้งปวง ได้สมบัติจาก พระราชา ทำไมตรีกับพระตถาคตเจ้า ก็ดำรงอยู่ในโสดาปัตติผลทั้งคู่ตรัสอดีตทั้งสองเกิดเป็นพ่อเหยี่ยวแม่เหยี่ยว ได้ทำไมตรีกับพญานกออก ราชสีห์และเต่าจึงสามารถรักษาลูกน้อยจากชาวป่าได้ (อ.มหาอุกกุสชาดก) 60/377/2 60/351/12 |
| 57 | ทรงปรารภภิกษุผู้หลอกลวงรูปหนึ่ง ตรัสอดีต ภิกษุนี้ เกิดเป็นบุตรของพราหมณ์ปุโรหิตโพธิสัตว์ ซึ่งเกิดจากหญิงแพศยา เมื่อเขาเจริญวัยแล้ว ไปเรียนศิลปะ และบวชกับดาบส 500 เป็นผู้ฉลาดกว่าดาบสเหล่านั้น เขาจึงพาดาบส เหล่านั้นมาพักอยู่ในอุทยาน ครั้นรู้ว่าพระราชาจะเสด็จมาจึงให้พวกดาบสแสดงข้อปฏิบัติอย่างค้างคาวบ้าง นอนบนหนามบ้าง พระราชาเสด็จมาพร้อมกับปุโรหิตเห็นดังนั้นจึงเลื่อมใส แต่ปุโรหิตชี้แจง และได้สนทนากับบุตรของตน ทำคนเหล่านั้นให้สึกมารับใช้พระราชา (อ.อุททาลกชาดก) 60/392/2 60/365/5 |
| 58 | ภิกษุทำการก่อสร้าง(นวกรรม)ในวิหารเก่า ต้องเสวยทุกข์อย่างใหญ่ (อ.ภิสชาดก) 60/416/10 60/388/4 |
| 59 | นางวิสาขาขอพร 8 ประการ ต่อพระพุทธเจ้า (อ.สุรุจิชาดก) 60/425/17 60/396/18 |
| 60 | พระเจ้าสุรุจิมหาราช เมืองมิถิลา มีราชสมบัติใหญ่หลวง ควรจะได้สตรี 16,000 นาง แต่พระองค์เลือกพระนางสุเมธาเทวีพระองค์เดียว เมื่อไม่มีพระโอรส และพระธิดา พระนางจึงหานางสนมมาให้พระราชา 16,000 นาง (อ.สุรุจิชาดก) 60/427/21 60/398/21 |
| 61 | พระนางสุเมธา ระลึกถึงศีลของตนตั้งสัจจะปรารถนาบุตร ท้าวสักกะจึง ขอให้นฬการเทพบุตรมาเกิดเป็น มหาปนาทกุมาร ในวันที่ประสูติชาวเมือง พากันทิ้งเหรียญกระษาปณ์ ลงที่พระลานหลวงคนละ 1 กระษาปณ์เพื่อเป็นค่าน้ำนม.(อ.สุรุจิชาดก) 60/429/9 60/408/9 |
| 62 | ท้าวสักกะ ส่งเทพนักฟ้อน มายืนอยู่บนอากาศในท้องพระลานหลวง แสดงขบวนฟ้อนที่เรียกว่า อุปัฑตังคะ ทำให้พระเจ้ามหาปนาทะทรงพระสรวลหน่อยหนึ่ง.(อ.สุรุจิชาดก) 60/439/19 60/410/13 |
| 63 | ทรงปรารภอุบาสก 500 ผู้รักษาอุโบสถ ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์เป็นพราหมณ์ มหาศาลในแคว้นมคธ ละกามทั้งหลายบวชเป็นฤๅษี เมื่อพระปัจเจกพุทธเจ้าองค์หนึ่งมานั่งที่แผ่นหินของตน เกิดมานะเพราะชาติจึงด่าตวาดว่า ไอ้ถ่อย ไอ้สมณะโล้น แม้พระปัจเจกพุทธเจ้าจะบอกว่า ในกัลป์นี้ท่านจะได้เป็นพระพุทธเจ้า ก็ยังไม่ไหว้ไม่ถาม พระปัจเจกพุทธเจ้าจึงเหาะไป ต่อมาเกิดสลดใจข่มมานะทำอภิญญาและสมาบัติให้เกิด. (อ.ปัญจุโปสถิกชาดก) 60/444/2 60/413/19 |
| 64 | ทรงปรารภภิกษุผู้กระสัน ตรัสอดีตพระโพธิสัตว์ เป็นพญานกยูงทอง อยู่บนเขาเจริญปริตร ก่อนและหลังการออกหากิน จึงพ้นจากบ่วงนายพราน 6 คน พระราชาล่วงไปถึง 6 รัชกาล นายพรานคนที่ 7 ก็ใช้เวลา 7 ปี จึงใช้นางนกยูงมา ล่อกิเลสที่พญานกยูง ข่มมา 700 ปี ก็เกิดขึ้นฉับพลัน บินลงมาติดบ่วงนายพรานเมื่อนายพรานฟังธรรมกถาของพญานกยูง แล้วบรรลุปัจเจกโพธิญาณ.(อ.มหาโมรชาดก) 60/456/11 60/425/6 |
| 65 | ญาณในการกำหนดอุบาย ของพระสัพพัญญูโพธิสัตว์ ย่อมใหญ่โตกว่าพระปัจ-เจกพุทธเจ้า (อ.มหาโมรชาดก) 60/467/13 60/435/18 |
| 66 | หมูพร้อมใจกันสู้เสือ (อ.ตัจฉสูกรชาดก) 60/474/21 60/442/5 |
| 67 | ที่มาของ การอภิเษก ด้วยการนั่งตั่งไม้มะเดื่อ รดน้ำด้วยสังข์ทักษิณาวัฏ.(อ.ตัจฉสูกรชาดก) 60/483/5 60/450/1 |
| 68 | พ่อค้าชาวสาวัตถี เดินทางไปด้วยเกวียน 500 เล่ม หลงทางในแดนกันดาร ขาดน้ำและอาหาร ได้อาศัยต้นไทร ซึ่งมีนาคยึดครองจึงได้ น้ำ ข้าว นารี ทรัพย์ แล้วกลับสู่สาวัตถี ทำบุญให้เทวดาที่อยู่ต้นไทรนั้น (อ.มหาวาณิชชาดก) 60/487/2 60/453/13 |
| 69 | พญานาคเตรียมเสนาหุ้มเกราะ พลธนู ทหาร ทำพวกพ่อค้าขี้โลภให้ตายหมด.(อ.มหาวาณิชชาดก) 60/491/20 60/458/4 |
| 70 | ท้าวสักกะให้มาตลีเทพบุตรมารับ พระเจ้าสาธินราช ไปอยู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ 700 ปี มนุษย์ เมื่อพระราชาสิ้นบุญ จึงเกิดเบื่อหน่ายเทวโลก มาตลีเทพบุตรนำมาส่งไว้ในอุทยาน ได้อยู่บำเพ็ญมหาทาน 7 วัน เมื่อสิ้นพระชนม์ ได้ไปเกิดในภพ ดาวดึงส์ (อ.สาธินราชชาดก) 60/498/8 60/463/17 |
| 71 | [๒๐๐๑-๒๐๒๐] ชาติพราหมณ์ 10 จำพวก (ทสพราหมณชาดก) 60/508/3 60/472/14 |
| 72 | พระราชาสั่งให้ตีกลองประกาศ ให้ประชาชน พากันให้ทาน อธิษฐานอุโบสถและถือศีลทั่วกัน แล้วทรงกราบระลึกถึงพระคุณแห่งพระปัจเจกพุทธเจ้าทั้ง-หลายแล้วนิมนต์ พระปัจเจกพุทธเจ้าที่อยู่ ณ เงื้อมเขานันทมูลกะ ด้วยการทิ้งกำดอกไม้ ไปในอากาศ (อ.ทสพราหมณชาดก) 60/528/10 60/490/6 |
| 73 | พระศาสดาตรัสให้พราหมณ์ผู้จะทำสักการะแก่พระธรรมรัตนะ จงกระทำสักการะแก่พระอานนท์ ผู้เป็นคลังธรรม (อ.ภิกขาปรัมปรชาดก) 60/533/12 60/492/26 |
| 74 | การเชื้อเชิญผู้ให้ เป็นปฏิปทาที่ผิด คือ เป็นการเลี้ยงชีวิตด้วยการแสวงหาปิณฑะตอบแทนปิณฑะอย่างใดอย่างหนึ่งในบรรดาอเนสนา 21 อย่าง ชื่อว่า เป็นมิจฉา-ปฏิปทา (อ.ภิกขาปรัมปรชาดก) 60/539/14 60/501/5 |